Các hãng bán lẻ nín thở chờ thuế 100% của ông Trump

**Ngành Bán Lẻ Mỹ Đứng Trước Thử Thách Lớn: Cơn Sóng Thuế Quan Từ Trung Quốc Lại ập Đến**

Thị trường chứng khoán Mỹ vừa trải qua một tuần đầy biến động khi những tuyên bố mạnh mẽ về chính sách thuế quan từ cựu Tổng thống Donald Trump tiếp tục gây xáo động. Chỉ trong vài ngày, các nhà đầu tư và doanh nghiệp bán lẻ Mỹ đã chứng kiến bức tranh tài chính chuyển từ ảm đạm sang khởi sắc, rồi lại đối mặt nguy cơ với cú sốc thuế quan mới.

**Thị trường chao đảo theo từng phát ngôn**

Ngày 10/10, tuyên bố của ông Trump về việc tăng thuế đã giáng một đòn mạnh vào thị trường chứng khoán, khiến chỉ số tại Phố Wall ghi nhận phiên giảm điểm mạnh nhất kể từ tháng 4. Hàng loạt cổ phiếu của các hãng bán lẻ lớn như Abercrombie, Best Buy và Nike đều lao dốc không phanh. Tuy nhiên, chỉ hai ngày sau, cựu Tổng thống đã xoa dịu thị trường bằng một bài đăng trên Truth Social, trấn an rằng “Đừng lo lắng cho Trung Quốc. Mọi chuyện sẽ ổn thôi”. Phản ứng tích cực lập tức xuất hiện, khi ba chỉ số chủ chốt của Wall Street đồng loạt tăng điểm trong phiên giao dịch đầu tuần và nhóm cổ phiếu bán lẻ cũng khởi sắc trở lại.

**Đòn giáng nặng nề từ mức thuế 100%**

Dù vậy, những đợt tăng thuế nhập khẩu từ Trung Quốc vẫn là mối lo thường trực, đặc biệt với ngành bán lẻ Mỹ. Hàng nhập khẩu từ Trung Quốc hiện chiếm khoảng 17% tổng lượng hàng hóa bán ra tại Mỹ. Chỉ trong tháng trước, nhập khẩu hàng tiêu dùng chủ lực từ nền kinh tế thứ hai thế giới đã giảm tới 27% so với cùng kỳ năm ngoái, bao gồm các mặt hàng như đồ chơi, nội thất, thời trang và hàng điện tử. Đáng chú ý, ngành điện tử tiêu dùng vẫn phụ thuộc lớn vào nguồn hàng từ Trung Quốc. Vì vậy, tuyên bố về mức thuế 100% áp dụng từ ngày 1/11 sắp tới được dự báo sẽ là đòn giáng cực kỳ nặng nề, ảnh hưởng trực tiếp đến cả các nhà bán lẻ và người tiêu dùng Mỹ.

Sau một thời gian vật lộn để thích ứng với mức thuế nhập khẩu 30% đối với hàng Trung Quốc, nhiều gã khổng lồ bán lẻ như Abercrombie & Fitch, Levi Strauss, Kroger, TJX và Walmart đã bắt đầu ổn định và thậm chí tự tin nâng dự báo kết quả kinh doanh. Thế nhưng, tuyên bố tăng thuế mới của ông Trump đến quá nhanh, khiến các doanh nghiệp này hoàn toàn bị động và không có đủ thời gian để thực hiện những điều chỉnh cần thiết.

**Doanh nghiệp bán lẻ “chới với” trước biến động thuế suất**

Sự bất ổn về chính sách thuế đang khiến các doanh nghiệp bán lẻ Mỹ lo lắng. Một khảo sát vào tháng 9 của KPMG với 300 lãnh đạo cấp cao cho thấy, chưa đến 25% số người được hỏi tự tin vào sự ổn định của chính sách thuế. Đáng lo ngại hơn, khoảng 43% doanh nghiệp cho biết họ cần từ 7-12 tháng để thay đổi hoàn toàn chuỗi cung ứng nếu thuế tăng.

Arun Sundaram, nhà phân tích tại CFRA, nhận định: “Ngành bán lẻ lại thêm một mối lo mới. Họ đã cho thấy khả năng thích ứng với chính sách thuế của ông Trump trước đây, nhưng thứ khó kiểm soát hơn cả chính là sự biến động liên tục của thuế suất.”

Trong cuộc họp công bố kết quả kinh doanh gần đây, CEO Walmart Doug McMillon cũng thừa nhận tác động của thuế “vẫn diễn ra chậm, nên hành vi của người tiêu dùng chưa điều chỉnh nhiều”. Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng điều này hoàn toàn có thể thay đổi nhanh chóng nếu mức thuế mới được áp dụng.

**Các “ông lớn” và mùa mua sắm cuối năm đầy thách thức**

Các con số thống kê cho thấy sự phụ thuộc lớn của các hãng bán lẻ hàng đầu vào hàng hóa Trung Quốc. Reuters tiết lộ năm 2023, Walmart – hãng bán lẻ lớn nhất thế giới – nhập khoảng 60% hàng hóa từ Trung Quốc. Trong khi đó, Amazon – nhà bán lẻ trực tuyến lớn thứ hai tại Mỹ – nhập đến 70%, theo ước tính của Wedbush Securities.

Nguy cơ hàng Trung Quốc bị áp mức thuế tổng cộng 130% càng khiến bức tranh bán lẻ thêm ảm đạm, đặc biệt khi mùa mua sắm cuối năm, giai đoạn kinh doanh quan trọng nhất, đang đến gần. Hiệp hội Bán lẻ Quốc gia Mỹ (NRF) thậm chí đã hoãn công bố dự báo doanh số bán lẻ cuối năm đến ngày 6/11, một động thái chưa từng có kể từ đại dịch.

**Lạm phát kiểu mới và hệ lụy kinh tế**

Trước đây, vào tháng 4, ông Trump từng đe dọa áp thuế lên tới 145% với Trung Quốc. Dù sau đó hai nước đạt thỏa thuận, giảm con số này về 30% vào tháng 5, mức thuế 130% sắp tới vẫn được đánh giá là gây ảnh hưởng không nhỏ, đặc biệt khi lạm phát tháng 8 của Mỹ đã tăng gần 3%. (Số liệu tháng 9 chưa được công bố do chính phủ đóng cửa).

Những tác động tiêu cực của chính sách thuế không chỉ dừng lại ở chuỗi cung ứng mà còn len lỏi vào mọi khía cạnh của hoạt động kinh doanh và tiêu dùng:

* **Doanh số và lợi nhuận:** Khảo sát của KPMG chỉ ra 35% doanh nghiệp ghi nhận doanh số sụt giảm và 31% cho biết khách hàng hoãn mua hàng. Đáng chú ý, 39% hãng bán lẻ thông báo lợi nhuận gộp giảm.
* **Giá cả và người tiêu dùng:** Khoảng 66% hãng bán lẻ đã chuyển hơn một nửa chi phí thuế sang người tiêu dùng, thông qua việc tăng giá bán.
* **Đầu tư và việc làm:** 57% doanh nghiệp phải hoãn các khoản đầu tư lớn do sự bất ổn về chính sách thuế. Gần 40% dừng tuyển dụng, và 29% đã giảm 5% nhân sự.

Bán lẻ cũng là ngành chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ giảm việc làm. Theo công ty tư vấn nhân sự Challenger, Gray and Christmas, 5 tháng đầu năm nay, các hãng trong ngành đã cắt giảm 76.000 việc làm, tăng 274% so với cùng kỳ năm ngoái. Triển vọng tuyển dụng dịp lễ cuối năm cũng ảm đạm khi các hãng dự kiến chỉ tuyển dưới 500.000 lao động thời vụ, thấp hơn năm ngoái. “Làn sóng bất ổn đang tác động mạnh mẽ đến ngành bán lẻ và người tiêu dùng khi quý cuối năm đến gần,” hãng này nhấn mạnh.

**Chiến lược ứng phó: Minh bạch và sẵn sàng**

Vài tháng qua, ngành bán lẻ đã nỗ lực thay đổi chuỗi cung ứng và tăng cường sức chống chịu thông qua nhiều kế hoạch. Tuy nhiên, việc tăng thuế thêm 100% có thể vượt quá khả năng ứng phó của họ. Giám đốc hãng tư vấn BCG Manoj Kothiyal nhận định rằng “thuế còn thay đổi nhanh hơn chuỗi cung ứng”, và ông ví thuế như một dạng “lạm phát kiểu mới”.

Ông Kothiyal khuyên các hãng bán lẻ nên giải thích minh bạch khi chi phí tăng. “Hãy nói rằng chúng tôi vẫn giữ nguyên chất lượng và tiêu chuẩn nguồn hàng dù thương mại toàn cầu biến động. Sự minh bạch sẽ tạo ra niềm tin về giá, thứ có giá trị tương đương thương hiệu,” ông nói.

Kothiyal cũng cảnh báo tình hình sẽ biến động liên tục trong thời gian tới. “Thuế có thể sẽ được điều chỉnh, đàm phán lại hoặc tăng lên, tùy từng giai đoạn. Mục tiêu của doanh nghiệp không phải là dự đoán thay đổi tiếp theo, mà là sẵn sàng cho tất cả,” ông kết luận, nhấn mạnh tầm quan trọng của sự linh hoạt và khả năng thích ứng trong bối cảnh kinh tế đầy thử thách này.