Tận dụng AI để phục chế phim Việt kinh điển’

**AI tái định hình ngành Phát thanh Truyền hình: Từ phục chế phim kinh điển đến kỷ nguyên sản xuất nội dung mới**

Tại Hội thảo về Chuyển đổi số lĩnh vực Phát thanh Truyền hình, diễn ra sôi nổi tại TP Hồ Chí Minh vào ngày 17/10, do Bộ Văn hóa, Thể Thao và Du lịch tổ chức, công nghệ Trí tuệ Nhân tạo (AI) đã trở thành tâm điểm của mọi thảo luận. Các chuyên gia đã cùng nhau khám phá cách AI đang mở ra những chân trời mới, từ việc “hồi sinh” những thước phim cũ đến cách mạng hóa quy trình sản xuất và phân phối nội dung, nhưng cũng không quên đặt ra những cảnh báo về mặt đạo đức và pháp lý.

**Phục hồi di sản điện ảnh: Khi AI “hồi sinh” những thước phim kinh điển**

Một trong những ứng dụng AI ấn tượng nhất, gây kinh ngạc tại sự kiện, chính là khả năng nâng cấp chất lượng hình ảnh cho các tác phẩm điện ảnh và truyền hình đã cũ. Khán giả đã được chiêm ngưỡng trích đoạn phục chế từ bộ phim huyền thoại “Biệt động Sài Gòn”, nơi những phân cảnh của Sáu Tâm, Ngọc Lan, Ngọc Mai hiện lên với độ nét cao vượt trội, khuôn mặt nhân vật sống động như thật.

Không chỉ dừng lại ở đó, AI còn làm được nhiều điều kỳ diệu hơn: tăng độ phân giải từ SD lên các chuẩn HD, 4K, thậm chí 8K, loại bỏ hiệu quả nhiễu, hạt phim, đồng thời tăng cường màu sắc, độ tương phản và chi tiết hình ảnh. Đây không phải là viễn cảnh xa vời, bởi nhiều hãng phim lớn trên thế giới như Disney đã tiên phong ứng dụng công nghệ này để “hồi sinh” các tác phẩm cổ điển của mình.

Tuy nhiên, công nghệ vẫn còn những giới hạn nhất định, ví dụ như chưa thể làm nổi bật các chi tiết phức tạp trong khung cảnh phía sau. Dù vậy, tại Việt Nam, Đài Truyền hình TP Hồ Chí Minh (HTV) đã và đang tích cực sử dụng AI để phục chế video cho một số tác phẩm sân khấu kinh điển, điển hình là vở “Tiếng trống Mê Linh”. Theo ông Nguyễn Hà Yên, AI không chỉ là xu thế mà còn là công cụ đắc lực để phục dựng, khai thác kho dữ liệu cũ, mở ra tiềm năng lớn cho thị trường bản quyền trong tương lai.

**AI: Động lực thúc đẩy sản xuất và cá nhân hóa trải nghiệm giải trí**

Giới chuyên gia nhận định AI không chỉ là công cụ mà còn là yếu tố tái định hình toàn bộ quy trình sáng tạo và mang đến một kỷ nguyên trải nghiệm mới trên màn ảnh. Đặc biệt, công nghệ AI tạo sinh nội dung (AIGC) đang trở thành “chìa khóa” giúp tăng tốc độ sản xuất phim và cắt giảm đáng kể chi phí.

Những con số ấn tượng đã chứng minh điều này: AI có thể giúp tăng 300% tốc độ sản xuất phim dài tập và giảm tới 60% chi phí cho mỗi tập phim. Các gã khổng lồ giải trí như Netflix đã tận dụng tối đa AI để tối ưu hóa khâu hậu kỳ, hiệu ứng VFX, giảm 50-70% thời gian xử lý – một bước nhảy vọt về hiệu quả.

Không chỉ vậy, AI dubbing (lồng tiếng bằng AI) cũng đang thay đổi cách chúng ta tiếp cận nội dung quốc tế. Công nghệ này giúp đồng bộ hóa âm thanh với chuyển động môi một cách chính xác, giảm thiểu đáng kể thời gian và chi phí lồng tiếng. Minh chứng rõ nét là Netflix đang ứng dụng AI dubbing cho hơn 190 quốc gia, mang nội dung đến gần hơn với khán giả toàn cầu.

Ở một khía cạnh khác, các nền tảng giải trí hàng đầu như Netflix, YouTube và TikTok cũng đang sử dụng AI để cá nhân hóa trải nghiệm, từ gợi ý nội dung đến sắp xếp luồng tin, từ đó giúp tăng đáng kể thời gian tương tác và xem của người dùng.

**Thách thức và những tranh cãi: Mặt trái của công nghệ AI**

Bên cạnh những lợi ích vượt trội, việc ứng dụng AI cũng đòi hỏi sự thận trọng cao độ. Các chuyên gia đã cảnh báo về những rủi ro tiềm tàng như xâm phạm quyền riêng tư, khả năng tạo ra deepfake để lan truyền thông tin sai lệch, cũng như những thách thức lớn về bản quyền và trách nhiệm pháp lý. Đây là những vấn đề cần được giải quyết một cách nghiêm túc để đảm bảo sự phát triển bền vững của AI.

Tại Việt Nam, sự xuất hiện của AI trong ngành giải trí cũng đã gây ra nhiều luồng ý kiến trái chiều. Nổi bật là ca sĩ ảo Ann ra mắt năm 2023, việc ca sĩ Đan Trường sử dụng công nghệ mô phỏng trong MV của mình, hay thậm chí đoàn phim “Chốt đơ” táo bạo dùng AI thay thế diễn viên chính. Những sản phẩm này tuy mở ra hướng đi mới nhưng cũng đồng thời đặt ra câu hỏi về đạo đức, chất lượng nghệ thuật và tương lai của lao động sáng tạo trong ngành.

Rõ ràng, AI đang không ngừng tái định hình bức tranh tổng thể của lĩnh vực phát thanh truyền hình, mang đến những cơ hội đột phá chưa từng có. Từ việc bảo tồn giá trị di sản qua phục chế phim, tối ưu hóa quy trình sản xuất, cho đến cá nhân hóa trải nghiệm người dùng, AI đang chứng tỏ mình là một trợ thủ đắc lực. Tuy nhiên, để khai thác hết tiềm năng mà vẫn đảm bảo tính nhân văn và pháp lý, đòi hỏi sự chung tay của các nhà làm chính sách, nhà phát triển công nghệ và toàn xã hội.