Cơ hội tăng trưởng của Trung Quốc từ ‘kinh tế bạc’

**Kinh Tế Bạc Trung Quốc: Đòn Bẩy Tiêu Dùng Mới Từ Dân Số Già Hóa**

Tại Trung Quốc, câu chuyện của bà Wang, một công chức về hưu với mức lương hưu 10.000 nhân dân tệ (khoảng 35 triệu VNĐ) mỗi tháng, không chỉ là minh chứng cho một cuộc sống an nhàn, chi tiêu thoải mái và chú trọng chất lượng, mà còn là biểu tượng sống động của “Kinh tế bạc” (Silver Economy) – động lực tăng trưởng mới đang được Bắc Kinh ra sức thúc đẩy.

**Kinh Tế Bạc: Hơn Cả Một Khái Niệm Cũ Trong Thời Đại Mới**

“Kinh tế bạc” không phải là một thuật ngữ hoàn toàn mới mẻ, nhưng tầm quan trọng của nó đang được định hình lại như một động lực tăng trưởng then chốt khi dân số Trung Quốc tiếp tục già hóa và thói quen chi tiêu của các thế hệ thay đổi. Việc tập trung vào nhóm dân số cao tuổi được kỳ vọng sẽ giải phóng một tiềm năng tiêu dùng khổng lồ, đặc biệt trong bối cảnh tiêu dùng nội địa đang có dấu hiệu trì trệ.

Các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã thể hiện sự quyết tâm mạnh mẽ thông qua việc thông qua các khuyến nghị về kế hoạch 5 năm lần thứ 15, đặt ra nhiều mục tiêu chiến lược về khoa học, công nghệ, tiêu dùng nội địa và tìm kiếm mô hình tăng trưởng mới. Giám đốc Ủy ban Sức khỏe Quốc gia Trung Quốc đã kêu gọi cải tiến chính sách phát triển ngành chăm sóc người cao tuổi, tối ưu hóa các dịch vụ cơ bản, phát triển mô hình kết hợp với y tế, đồng thời thực thi lộ trình tăng dần tuổi nghỉ hưu và phát triển toàn diện Kinh tế bạc.

Ngay từ đầu năm, giới chức Trung Quốc đã liên tục đưa ra nhiều tuyên bố nhấn mạnh vấn đề này, thúc giục các công ty cải thiện dịch vụ tài chính, y tế, chăm sóc người cao tuổi và tập trung vào các mô hình kinh doanh sáng tạo, phù hợp với nhu cầu của thế hệ lớn tuổi.

**Tiềm Năng Khổng Lồ Từ Một Dân Số Già Năng Động**

Thực tế nhân khẩu học tại Trung Quốc cho thấy một tiềm năng to lớn. Đến năm 2050, số người cao tuổi tại đất nước tỷ dân này dự kiến sẽ vượt mốc 500 triệu người, chiếm hơn 40% tổng dân số. Điều đáng chú ý là phần lớn người cao tuổi ngày nay đều có sức khỏe tốt, lối sống năng động và đa dạng nhu cầu hơn nhiều so với việc chỉ dừng lại ở ăn, mặc, ở. Họ tìm kiếm những trải nghiệm, dịch vụ và sản phẩm nâng cao chất lượng cuộc sống.

Quy mô của Kinh tế bạc tại Trung Quốc đã đạt mức ấn tượng 8.300 tỷ nhân dân tệ vào năm 2024 và được dự báo sẽ vượt mốc 25.000 tỷ nhân dân tệ vào năm 2030, đồng thời tạo ra thêm 100 triệu việc làm. Đây không chỉ là một thị trường tiềm năng mà còn là một động lực kinh tế mạnh mẽ.

Thế hệ cao tuổi hiện nay ở Trung Quốc cũng đã tích lũy được một khoản tài sản đáng kể, cho phép họ chi tiêu thoải mái hơn cho bản thân và gia đình. Bằng chứng là tổng chi tiêu của các hộ gia đình do người từ 60 tuổi trở lên làm chủ dự kiến sẽ tăng tới 129% trong giai đoạn 2015-2025, một con số vượt trội so với mức tăng trưởng chi tiêu chung của cả nước.

**Đổi Mới Và Cơ Hội Kinh Doanh Không Giới Hạn**

Đáp ứng xu hướng này, nhiều doanh nghiệp đã nhanh chóng nắm bắt cơ hội, tham gia sâu rộng vào Kinh tế bạc bằng cách cung cấp các dịch vụ và sản phẩm độc đáo hướng đến người cao tuổi. Có thể kể đến các trường học chuyên biệt dành cho người cao tuổi, những chiếc mắt kính AI thông minh hỗ trợ đọc chữ nhỏ, điện thoại và TV tích hợp các tính năng thân thiện với người già, hay dịch vụ chăm sóc tại nhà được hỗ trợ bởi hệ thống AI giám sát sức khỏe 24/7.

**Thách Thức Và Góc Nhìn Đa Chiều**

Tuy nhiên, bức tranh về Kinh tế bạc không hoàn toàn là màu hồng. Không phải tất cả người cao tuổi đều có mức lương hưu hào phóng như bà Wang, và mức chi tiêu của một bộ phận thế hệ lớn tuổi có thể chưa đủ mạnh để bù đắp hoàn toàn áp lực giảm phát hoặc tạo ra cú hích tăng trưởng kinh tế như kỳ vọng. Chuyên gia Alicia Garcia Herrero nhận định rằng, mức chi tiêu của thế hệ lớn tuổi, dù tăng trưởng, khó có thể đủ sức mạnh để chống lại áp lực giảm phát hay thực sự thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.

Dù vậy, với quy mô dân số và sự thay đổi rõ rệt trong thói quen chi tiêu, Kinh tế bạc vẫn là một chiến lược quan trọng và đầy hứa hẹn, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa chính sách nhà nước, đổi mới doanh nghiệp và sự thích ứng của toàn xã hội.