Những em bé Hà Nội 50 năm trước

**Thomas Billhardt: Dấu Ấn Bất Diệt Của Nhiếp Ảnh Gia Đức Với Việt Nam Qua Những Bức Ảnh Thời Chiến Và Tuổi Thơ**

Ngày 17/10 vừa qua, các tác phẩm của nhiếp ảnh gia huyền thoại Thomas Billhardt đã một lần nữa thu hút sự chú ý đặc biệt khi được đăng tải và lan truyền rộng rãi trên một diễn đàn về ảnh xưa. Thomas Billhardt, một trong những nhiếp ảnh gia hàng đầu của Đức, từng có sáu chuyến đi đến Việt Nam trong giai đoạn khốc liệt từ năm 1962 đến 1975, để ghi lại những hình ảnh chân thực về thời chiến. Bên cạnh việc phản ánh sự tàn khốc của chiến tranh, ống kính của ông đặc biệt ưu ái hướng về những khoảnh khắc đời thường, trong trẻo của trẻ em Việt Nam.

**Những Khoảnh Khắc Bất Diệt Từ Ống Kính Thomas Billhardt**

Thomas Billhardt luôn tìm kiếm và ghi lại những khoảnh khắc tự nhiên, thuần khiết nhất. Ông từng chia sẻ, khi nhấn nút chụp, những gì xuất hiện trước ống kính phải là những giá trị đáng được lưu giữ mãi mãi.

Một trong những tác phẩm nổi bật của ông là bức ảnh chụp một em bé Hà Nội vào năm 1975, được ông lựa chọn làm ảnh bìa cho cuốn sách “Hà Nội 1967-1975”. Ra mắt vào năm 2020, cuốn sách ảnh này đã vinh dự đoạt giải Bùi Xuân Phái cùng năm ở hạng mục Tác phẩm – Vì tình yêu Hà Nội, khẳng định giá trị nghệ thuật và ý nghĩa lịch sử sâu sắc của nó.

Trong các bức ảnh quý giá, người xem được chiêm ngưỡng khung cảnh những em nhỏ vô tư vui chơi ở Hồ Hoàn Kiếm vào thời điểm cách đây 50 năm, một hình ảnh bình dị nhưng tràn đầy sức sống.

Năm 1975, ông còn ghi lại khoảnh khắc cô giáo dẫn học sinh mẫu giáo tham quan vườn hoa Diên Hồng (nay là vườn hoa Con Cóc), nằm đối diện nhà khách Chính phủ và có hai bên là Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cùng khách sạn Metropole. Những hình ảnh này không chỉ là ký ức cá nhân mà còn là một phần ký ức chung của Hà Nội xưa.

Các bức ảnh còn khắc họa sống động nhóm trẻ với đủ độ tuổi trên phố, hay khung cảnh các em nhỏ ở sân vận động Hàng Đẫy năm 1975. Sân vận động Hàng Đẫy, công trình khánh thành tháng 8/1958 với diện tích 21.844 m2, có 14 cửa nhỏ, ba cửa lớn và khán đài hình lòng chảo 20 bậc thang, sức chứa hơn 20.000 người, đã chứng kiến biết bao ký ức tuổi thơ của người dân Hà Nội.

Đặc biệt, hình ảnh một em bé mặc chiếc áo nhung đỏ được bố chở trên chiếc xe đạp cũ kỹ đã chạm đến trái tim người xem, gợi lên cảm xúc về tình phụ tử và sự hồn nhiên giữa bộn bề cuộc sống.

**Tình Yêu Vô Bờ Với Việt Nam Và Di Sản Để Lại**

Nhiều tác phẩm nghệ thuật của Thomas Billhardt đã được giới thiệu tại triển lãm “Hà Nội 1967-1975”, khai mạc vào tháng 10/2020. Đáng tiếc, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, ông đã không thể có mặt tại Việt Nam vào thời điểm đó.

Thomas Billhardt dành một tình yêu đặc biệt và sâu sắc cho Việt Nam. Trong thời điểm tổ chức triển lãm và giới thiệu sách cùng tên “Hà Nội 1967-1975”, ông đã thổ lộ rằng nhiệm vụ của mình là “phải tiếp tục trưng bày những tấm ảnh chụp Việt Nam để cả thế giới biết được quốc gia này thực sự như thế nào, để họ hiểu, yêu giống tôi”. Tình yêu đó đã được ông thể hiện qua hành động, khi ông trở lại Hà Nội vào năm 1985 (hình ảnh ông đeo máy ảnh trong lần trở lại này là minh chứng rõ nét).

Thomas Billhardt sinh năm 1937, nổi tiếng toàn cầu với những bức ảnh ghi lại dấu ấn lịch sử trong chiến tranh, nhưng vẫn thấm đẫm tình người. Ông đã xuất bản bốn cuốn sách ảnh mang tính biểu tượng: “Những phi công mặc pyjama” (1968), “Khát vọng hòa bình: Việt Nam” (1973), “Hà Nội – Những ngày trước hòa bình” (1973), và “Những gương mặt Việt Nam” (1978). Năm 1999, nhiếp ảnh gia tài ba này đã tổ chức triển lãm “Chiến tranh Việt Nam” tại Hà Nội, tiếp tục lan tỏa thông điệp hòa bình và nhân văn.

Ngay cả vào năm 2023, Thomas Billhardt vẫn đầy nhiệt huyết tổ chức triển lãm “Hội ngộ Việt Nam” tại TP. Hồ Chí Minh, và sau đó là một buổi workshop trò chuyện thân mật cùng công chúng Hà Nội. Nhiếp ảnh gia vĩ đại này đã qua đời vào tháng 1 năm nay, ở tuổi 88, để lại một di sản nghệ thuật đồ sộ cùng một tình yêu vĩnh cửu dành cho đất nước và con người Việt Nam.