**Đại biểu Phạm Trọng Nhân kiến nghị kiểm soát đồ ăn “siêu ngon khó cưỡng”: Chống béo phì và bảo vệ tương lai trẻ em Việt Nam**
Trước tình hình béo phì trẻ em ngày càng gia tăng đáng báo động, đại biểu Phạm Trọng Nhân đã mạnh mẽ đưa ra kiến nghị kiểm soát chặt chẽ các loại thực phẩm được mệnh danh “siêu ngon khó cưỡng”. Đây là một động thái chiến lược nhằm bảo vệ thế hệ mầm non khỏi những mối hiểm họa tiềm ẩn từ chế độ dinh dưỡng không lành mạnh, xây dựng một “vùng an toàn dinh dưỡng học đường” bền vững cho trẻ em Việt Nam.
**Kiến tạo “Vùng an toàn dinh dưỡng học đường”**
Để bảo vệ sức khỏe của con em chúng ta, đại biểu Nhân nhấn mạnh sự cần thiết của việc thiết lập một **”vùng an toàn dinh dưỡng học đường”** – một “vòng tròn an toàn” vững chắc, che chắn trẻ em khỏi các loại thực phẩm gây hại. Mô hình này đòi hỏi sự quản lý toàn diện môi trường dinh dưỡng quanh trường học.
Cụ thể, bên trong các cơ sở giáo dục như trường học, nhà ăn hay căng-tin, chỉ được phép bán những thực phẩm có hàm lượng đường, muối, chất béo chuyển hóa và phụ gia độc hại ở mức thấp. Song song đó, khu vực ngoài cổng trường cần được siết chặt quản lý, cấm hoàn toàn các hàng quán và hoạt động quảng cáo hướng tới trẻ em đối với nước ngọt, snack và thức ăn nhanh.
Ngoài ra, việc dán nhãn cảnh báo dễ hiểu trên bao bì sản phẩm là một biện pháp quan trọng, giúp phụ huynh và trẻ em nhận biết rõ hơn về giá trị dinh dưỡng. Tất cả những nỗ lực này hướng đến xây dựng một mô hình **”Healthy School Food Environment”** – môi trường ăn uống lành mạnh thực sự cho trẻ. Để hiện thực hóa tầm nhìn này, sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và chính quyền địa phương là yếu tố then chốt.
**Mối nguy tiềm ẩn từ đồ ăn “siêu hấp dẫn”**
Đằng sau vẻ ngoài bắt mắt và hương vị quyến rũ, các loại đồ ăn “siêu hấp dẫn” tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lường. Chúng thường chứa hàm lượng đường, muối, chất béo và hương liệu công nghiệp cao, dễ dàng gây nghiện vị giác ở trẻ. Đáng lo ngại hơn, những thực phẩm này có khả năng kích thích hệ phần thưởng của não bộ một cách mạnh mẽ, tương tự như cơ chế của các chất gây nghiện.
Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe hiện tại mà còn “lập trình” khẩu vị của trẻ nhỏ ngay từ những năm tháng đầu đời, khiến trẻ càng lớn càng có xu hướng “thèm ngọt” hơn, khó từ bỏ thói quen ăn uống không lành mạnh. Để đối phó với thách thức này, cần có sự kiểm soát chặt chẽ về tiêu chuẩn dinh dưỡng, yêu cầu dán nhãn cảnh báo rõ ràng, hạn chế quảng cáo và bán hàng những sản phẩm này ở khu vực xung quanh trường học. Đại biểu cũng đề xuất áp dụng **”thuế sức khỏe”** đối với các sản phẩm chứa nhiều đường và chất béo, nhằm điều chỉnh hành vi tiêu dùng một cách tích cực.
**Hệ quả nghiêm trọng nếu không hành động kịp thời**
Nếu không có những hành động kiểm soát kịp thời, Việt Nam sẽ phải đối mặt với một tương lai đáng báo động. Đại biểu Phạm Trọng Nhân cảnh báo rằng chúng ta đang “chứng kiến một thế hệ trẻ béo phì sớm, mắc bệnh sớm và kiệt sức sớm hơn” so với các thế hệ trước. Thực trạng này được thể hiện rõ qua con số thống kê: tỷ lệ trẻ thừa cân – béo phì ở độ tuổi 5-19 đã tăng vọt từ 8,5% vào năm 2010 lên đến 19% vào năm 2020.
Những hệ lụy sức khỏe đi kèm là vô cùng nghiêm trọng. Trẻ em thừa cân, béo phì có nguy cơ cao mắc các bệnh như tiểu đường tuýp 2, tăng huyết áp và rối loạn chuyển hóa ngay từ khi còn rất trẻ. Không chỉ dừng lại ở đó, gánh nặng kinh tế do béo phì gây ra cũng là một vấn đề lớn. Ước tính, chi phí y tế liên quan đến béo phì có thể chiếm tới 2% GDP khu vực vào năm 2030, tạo áp lực khổng lồ lên hệ thống y tế và ngân sách quốc gia.
**Đảm bảo tính hiệu quả của các biện pháp thông qua phối hợp liên ngành**
Để đảm bảo tính hiệu quả và bền vững của các biện pháp kiểm soát dinh dưỡng học đường, đại biểu Phạm Trọng Nhân nhấn mạnh sự cần thiết của một **cơ chế phối hợp liên ngành** mạnh mẽ và đồng bộ. Mỗi cơ quan sẽ đóng một vai trò trọng yếu trong việc xây dựng và thực thi chính sách.
Cụ thể, Bộ Y tế sẽ chịu trách nhiệm xây dựng các tiêu chuẩn dinh dưỡng cụ thể và tiến hành kiểm tra định kỳ để đảm bảo chất lượng. Bộ Giáo dục sẽ đóng vai trò giám sát chặt chẽ việc tuân thủ các quy định này trong phạm vi trường học. Cơ quan quản lý thị trường có nhiệm vụ kiểm soát nghiêm ngặt các hoạt động quảng cáo và bán hàng của thực phẩm không lành mạnh ở khu vực quanh trường. Cuối cùng, chính quyền địa phương sẽ là cầu nối quan trọng, kết nối phụ huynh, doanh nghiệp và toàn thể cộng đồng cùng tham gia thực hiện, tạo nên một phong trào vì dinh dưỡng lành mạnh cho trẻ em.
**Phản hồi về “Tự do tiêu dùng”: Bảo vệ trẻ em là ưu tiên hàng đầu**
Trước những lo ngại về việc chính sách có thể can thiệp vào “tự do tiêu dùng”, đại biểu Phạm Trọng Nhân đã làm rõ quan điểm. Ông khẳng định rằng chính sách này không nhằm hạn chế quyền tự do của bất kỳ cá nhân nào, mà mục tiêu cốt lõi là **bảo vệ trẻ em** – một nhóm đối tượng chưa đủ năng lực nhận thức và tự quyết định về sức khỏe của chính mình.
Đây không phải là lệnh cấm tiêu dùng, mà là việc cấm quảng cáo và bán các loại thực phẩm không lành mạnh ở khu vực nhạy cảm như trường học. Về đề xuất “thuế sức khỏe”, đây là một công cụ kinh tế giúp điều chỉnh hành vi tiêu dùng, khuyến khích người dân lựa chọn những sản phẩm lành mạnh hơn, thay vì ngăn cản hoàn toàn. Đại biểu nhấn mạnh rằng, việc đầu tư cho dinh dưỡng học đường chính là một khoản đầu tư chiến lược, giúp tiết kiệm đáng kể chi phí cho y tế trong tương lai và góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững của đất nước.
