Mỹ gợi ý khả năng duy trì hiệp ước hạt nhân với Nga

**Trump “Bật Đèn Xanh” Cho Đề Xuất Gia Hạn Hiệp Ước New START Của Putin: Hướng Đi Mới Cho Ổn Định Hạt Nhân?**

Ngày 5/10, trước câu hỏi về đề nghị gia hạn Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí chiến lược Mới (New START) từ Tổng thống Nga Vladimir Putin, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bất ngờ tuyên bố: “Nghe có vẻ là một ý tưởng hay”. Phát ngôn này mở ra cánh cửa cho những cuộc thảo luận quan trọng về tương lai của kiểm soát vũ khí hạt nhân toàn cầu.

Đề xuất từ Tổng thống Putin, được đưa ra vào cuối tháng trước, thể hiện sự sẵn sàng của Nga trong việc tuân thủ các giới hạn cốt lõi của New START thêm một năm, bắt đầu từ ngày 5/2/2026 – thời điểm hiệp ước dự kiến hết hiệu lực. Tuy nhiên, điều kiện đặt ra là Mỹ cũng phải có động thái tương tự. Ông Putin cảnh báo rõ ràng về hệ lụy nghiêm trọng: “Hiệp ước sụp đổ sẽ gây ra những hậu quả tiêu cực đối với ổn định toàn cầu.”

Hiệp ước New START, một trụ cột quan trọng trong kiểm soát vũ khí hạt nhân, được ký kết vào tháng 4/2010 và chính thức có hiệu lực từ tháng 2/2011. Nó từng được gia hạn thêm 5 năm vào năm 2021, ngay sau khi Tổng thống Joe Biden nhậm chức, cho thấy tầm quan trọng của nó đối với cả hai cường quốc.

Theo New START, cả Nga và Mỹ đều bị ràng buộc bởi những giới hạn cụ thể về kho vũ khí hạt nhân chiến lược của mình. Mỗi bên không được triển khai quá 700 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM), tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm (SLBM) và oanh tạc cơ mang vũ khí hạt nhân. Đồng thời, số lượng đầu đạn hạt nhân trên các phương tiện này cũng không được vượt quá 1.550. Đây là những con số mang ý nghĩa sống còn để duy trì sự cân bằng chiến lược.

Nếu New START không được gia hạn hoặc thay thế bằng một thỏa thuận mới, Nga và Mỹ hoàn toàn có thể vượt qua các giới hạn đã được thiết lập. Giới chuyên gia cảnh báo rằng việc tuân thủ các điều khoản của hiệp ước này là cực kỳ cần thiết để tránh hoặc ít nhất là trì hoãn một cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân đầy rủi ro, một kịch bản tiềm ẩn sau khi hiệp ước hết hiệu lực, đe dọa nghiêm trọng đến an ninh toàn cầu.

Đáng chú ý, đây không phải lần đầu tiên Tổng thống Trump đề cập đến vấn đề kiểm soát vũ khí. Hồi tháng 1, ông từng bày tỏ mong muốn đàm phán về phi hạt nhân hóa với cả Nga và Trung Quốc. Thậm chí, ông còn chỉ đạo Lầu Năm Góc phát triển một hệ thống phòng thủ tên lửa khổng lồ đầy tham vọng, được đặt tên là “Vòm Vàng” của nước Mỹ, cho thấy một tầm nhìn chiến lược rộng lớn hơn về an ninh quốc gia.